Modern dünyanın dinamik temposu, içsel huzuru yakalamayı giderek zorlaştırıyor. Yaşamın en önemli kavramlarından biri olan iç huzur, aslında birçok anlama gelir. Mutluluk, rahatlık, dinginlik ve denge bu soyut kavramın içinde bulunan hislerdir. Ancak gerek eğitim gerek de iş hayatında yaşanan stres, öfke ve şüphe gibi olumsuz duygular hayatımızdaki dengeleri alt üst eder. Bu nedenle de içsel huzura giden yol bulunmaz olsa da insanlık için her zaman arayıştır. Bu yol, sadece bir hedef olmaktan ziyade derin bir keşif sürecidir. Dünyanın pek çok yerinde yaşayan insanlar iç huzura erişme arayışında oldukları için birtakım yöntemleri denemişlerdir. Mindfullness pratikleri de içsel huzurun en değerli kapılarından biridir.
Mindfulness Pratikleri Nedir?
Kökleri 2500 yıl öncesine dayanan mindfulness pratikleri günümüzde de popüler bir uygulamadır. Budizm geleneklerinden biri olsa da bu içsel huzura giden yol ilkeleri, Amerikalı Jon Kabat-Zinn olarak tanınan bir doktor tarafından ortaya atılmıştır. Mindfulness basitçe zihnin farkındalıklı olması ve anı olduğu gibi kabullenmesi olarak ifade edilebilir. Yani, herhangi bir şarta bağlanmadan ana odaklanmak ve birçok olumsuz duyguyu serbest bırakmak demektir. Dingin bir ruh haline kavuşmak için endişe, kaygı, stres ve benzeri duygulardan uzaklaşmak gerekir.
Farkındalık olmadan yaşanan hayatta, anın gerektirdiği durumlara ayak uydurmak kaçınılmazdır. Bu nedenle kişiler davranışlarını kontrol edemezler. Aynı zamanda her durumda otomatik davranarak ruh hallerinin bozulmasına neden olurlar. Dolayısıyla modern hayattaki birçok davranış farkındalıklı yaşamayı ve serbest bırakmayı bir hayli zorlaştırır. Mindfulness pratikleri içsel huzura giden yol ile birleşebilir. Zihni rahatlatan, anda kalmayı sağlayan ve birçok olumsuz duyguyu uzaklaştıran bu pratiği, hayatınıza dahil edebilirsiniz.
İçsel Huzura Giden Yol: Bilinçli Farkındalığın Önemi
İçsel huzura giden yol aslında dinginlik, mutluluk ve rahatlık gibi duyguları hissetmekten geçer. Elbette bu duyguları hissetmek ve yaşamak da mümkün değildir. Ancak sürekli otomatik davranışlarla stres, endişe ve kaygı gibi olumsuzluklarla yaşam sürmek daha yıpratıcıdır. Bu nedenle bazı zamanlarda huzurlu, endişesiz ve mutlu hissetmek iyi gelecektir. Bilinçli farkındalık pratiklerinden biri olan Mindfulness, birçok olumlu duygunun yaşanmasına imkan tanır.
Mindfulness, şimdiki zamana odaklanan bilinçli farkındalık pratiklerinden biridir. Düşünce ve duyguların daha hissedilebilir şekilde yaşanmasını mümkün kıldığı için değerli bir uygulamadır. Ancak tüm bunların olumsuzluktan sıyrılarak hissedilmesi gerekir. Yine de şartlandırarak mutlu olmaya çalışmak ve stressiz bir ruh haline bürünmek verimli olmaz. Bu nedenle farkındalıklı bir şekilde bazılarını kabullenerek yargısız bir şekilde yaklaşmak önemlidir. Zira, yaşanan olaylara bilinçli duygularla yaklaşmak stres, öfke ve üzüntü gibi hislerin yoğun bir şekilde yaşanmasının önüne geçer. Daha normal tepkiler vermek çevresinden psikolojik ve ruhsal anlamda daha az zarar görmesi demektir. Dolayısıyla içsel huzura giden yol olan Mindfulness farkındalığının önemi büyüktür.
Mindfulness'ın Bilimsel Olarak Kanıtlanmış Faydaları
İçsel huzura giden yol, aslında çok da uzun değildir. Uygulayacağınız Mindfulness pratikleri sayesinde yaşamdaki birçok olayda daha rahat ve huzurlu kalabilirsiniz. Huzuru yakalamak, kaliteli bir hayatın temel unsurlarından biridir. Budizm inanışlarından biri olan Mindfulness'ın bilimsel olarak kanıtlanmış faydalarından da bahsetmek gerekir. Hatta araştırmalar, bu pratiğin birkaç haftada bile etkilerinin ortaya çıkabileceğini savunuyor. Bilinçli farkındalık uygulamalarından olan Mindfulness'ın bilimsel olarak kanıtlanan faydaları şunlardır:
- Sekiz haftalık program sonucunda bağışıklık sistemini güçlendiren etkileri vardır,
- Olumsuz duyguları azaltır ve pozitif hisleri artırır,
- Beyindeki duygusal dengeleme, hafıza ve empati görevlerini yerine getiren bölgelerinde gri maddeyi artırarak nörolojik yapıyı değiştirir,
- Dikkat dağıtan etkenleri engelleyerek odaklanmayı kolaylaştırır,
- Öz şefkati geliştirir, empatiyi artırır ve başkalarına yardım etme duygusuna teşvik eder,
- Çiftler arasındaki ilişkileri iyileştirir ve daha rahat, iyimser ve kabullenicilik duygularını geliştirir,
- Tartışmaların daha kısa sürmesini ve toparlayıcı bir yaklaşım benimsenmesini sağlar,
- Benlik değerlerini güçlendirir ve kişinin kim olduğunu bilmeye yaklaşması daha da kolaylaşır,
- Zihinsel ve bedensel olarak enerjik, esnek ve dayanıklılık sağlar,
- Ön yargılarla yüzleşmeye ve başa çıkmaya destek olur,
- İş hayatında daha üretken, çözüm odaklı ve özgüvenli bir duruşu inşa etmeye yardımcı olur,
- Ergenlik ve gençlik döneminde yaşanan depresyonu azaltır.
İçsel huzura giden yol olan Mindfulness pratikleri, yukarıdaki bilimsel araştırma sonuçlarıyla da desteklenir. Bu özel içsel uygulama, özellikle de genç kesim tarafından tercih edilir. Diğer yandan iş hayatında olan ve birçok sorunu çözmeye çalışan yetişkin bireyler de Mindfulness'a yönelir. Kısacası hayatın birçok döneminde yaşanan stres, kaygı, depresyon ve mutsuzluk nedeniyle bilinçli farkındalık pratikleri elzem hale geliyor. Buna bağlı olarak Mindfulness'ın insanların duygu ve düşünceleri üzerindeki faydaları yadsınamaz.
Mindfulness Egzersizleri Nasıl Yapılır?
Mindfulness egzersizleri meditasyon, yoga ve olumlama gibi içsel pratiklerden biraz daha farklıdır. Bu uygulamada birden fazla egzersiz vardır ve her birinde belirli duyuların kullanılması gerekir. Örneğin nefes egzersizi soluk alıp vermeye odaklanırken dinleme egzersizi de sese odaklıdır. İçsel huzura giden yol sürecinde Mindfulness egzersizleri çeşitleri ve yapılışları şu şekildedir:
5-4-3-2-1 Farkındalık Egzersizi: Ana odaklar ve duyuları harekete geçirmeyi hedefler. Egzersizi yaparken etrafınızdaki 5 şeyi görmeli ve 4 nesneyi fark etmelisiniz. 3 farklı sesi dinlemeli ve 2 kokuyu duymalısınız. 1 tadı da tanımlayarak tüm duyularınızı kullanarak farkındalık kazanırsınız.
4-8-7 Farkındalık Egzersizi: Stres yönetimi ve odaklama için kullanılan bir tekniktir. Egzersizde nefes almaya odaklanılır ve sayı saymak gerekir. Dörde kadar sayarken nefes almalı ve yediye kadar tutmalısınız. Sekize gelirken nefesinizi yavaş yavaş vermelisiniz.
Nefes Egzersizi: 3 dakikalık nefes egzersizi de Mindfulness pratiklerinden biridir. Bunu yapmak için sakin ve rahat bir ortamda oturarak önce gözlerinizi kapatmalısınız. Zihin ve bedeninizdeki hareketlere odaklanarak nefes almalısınız.
Deneyimleme Egzersizi: Günlük rutin işlerin bile farkındalıklı bir şekilde yapılmasını sağlar. Bilinçli ve verimli bir şekilde yapılan işler, bittiğinde çoğu zaman memnuniyet verir. Örneğin evi süpürürken alanın ne kadar güzel temizlendiğini ve bedeninizin ne kadar iyi çalıştığını hissetmek farkındalık kazandırır.
Mindfulness pratiği, olumsuz düşüncelerin zihinde tutulması yerine serbest bırakılmasını öğretir. Odaklanılması ve yapılması gereken işleri bir süreliğine düşünmemek, stres ve kaygıyı azaltır. Sadece birkaç dakikalığına unutmak, zihinsel ve bedensel enerjinizi yerine getirebilir. En önemlisi de bu süreçte iç huzuru hissetmek, size hiç olmadığı kadar iyi gelecektir.
Mindfulness Öğretileri Nedir?
İçsel huzura giden yol çözümlerinden biri olan Mindfulness birkaç öğretiden oluşur. Günlük hayatımızdaki bizi etkileyen birçok olumsuz duygu ve düşüncelerin daha pozitife dönüşmesi mümkündür. Ancak bu pratiğin bize öğretmek istediği birkaç unsur vardır. Mindfulness öğretileri şu şekilde sıralanabilir:
- Hislerden ve düşüncelerden emin olmak, şüphe duymamak
- İyi ve kötü his ayrımlarından kaçınmak
- Kendini yargılamamak
- Zihinden geçen birçok düşünceyi kabullenmek
- Yaşanan birçok olayı reddetmemek ve pişmanlık duymamak
- Duyguları serbest bırakmak ve sabırlı olmak
Tüm bu öğretiler aslında birer farkındalıktır ve yaşamın gizli anahtarlarından biridir. Bu nedenle içsel huzura giden yol, Mindfulness'ın ilkelerinden geçer. Hayatta huzurlu ve mutlu yaşayabilme her ne kadar zor gibi görünse de bazı alışkanlıklarla mümkündür. Özel alan ve zaman gerektirmeyen bu egzersizleri düzenli olarak uygulayabilirsiniz.