Paganizm nedir?
Bir din olup olmadığına geçmeden önce, paganizm terimiyle ne demek istediğimizi tanımlamak gerekir. Pagan terimi;
- Latince Paganus”, “Pagana” ve “Paganum”dan çeviri yaptığımızda, antik çağda rustik, bilgisiz, kafir anlamına gelmektedir.
Başlangıçta pagan; kırsalda yaşayan, doğaya yakın yaşayan insanlara atıfta bulunuyordu. Ancak daha sonra, bu insanların eğitimsiz olduğu bir çağrışım kazandı.
“Vika” ne anlama geliyor?
“Wicca” veya vika; antik çağda, modern zamanlarda olduğundan çok daha fazla olumsuz çağrışımlara sahipti. Vika, kelimenin tam anlamıyla “büyücü” veya “cadı” anlamına gelir. Vika; çirkin, yaşlı bir cadı, çekici bir kadın, doğaüstü güçlere sahip olan biridir. Buradaki sorun, her tanımın diğeri ile çelişmesidir. Ancak bu yazıda, yalnızca dördüncü tanıma bakacağız.
Olumsuz çağrışımlar nedeniyle tanımla ilgili sorunların ortaya çıktığı görülmektedir. Peki, Paganlar neden bu terimleri dinlerinin tanımlayıcısı olarak benimsemeyi seçtiler? Geçmişlerinin yükünden uzaklaşmak mı istediler? Aslında, Paganların böyle bir erime karar vermelerinin nedeni, onu kendileri için geri almak istemeleriydi. Ancak, antik çağın Hıristiyan misyonerleri tarafından, “Pagan” terimi, olumsuz bir terim haline geldi. Bugün, bu terimle ilişkili çok daha fazla kabul ve anlayış var. Vika için de aynısı geçerli.
Pek çok cadı, kendine cadı yerine “vika uygulayıcısı” demeyi tercih eder ve cadılık yerine vika uyguladıklarını söyler. Çünkü, bu kelime, cadı veya cadılık ile ilgili olumsuz anlamlar taşımaz. Ancak asıl soru, hala Paganizmin kendisinin nasıl kategorize edileceğidir. Paganizm, dini yelpazenin neresindedir?
Din nedir?
Paganizmin kendi başına bir din olup olmadığından bahsederken, önce dini daha geniş bir konu olarak incelemek mantıklı olabilir. Din nedir? Bugün dini nasıl tanımlıyoruz?
Din en yaygın olarak; tanrılar veya melekler gibi bir varlığa veya cennet gibi fizikselin ötesinde olduğu düşünülen alemlere odaklanan bir inanç ve uygulamalar sistemidir. Yani, fiziksel değil doğaüstüdür. Ancak, bir şey ancak resmen tanınırsa din olarak tanımlanabilir. Günümüzde Paganizm, birçok ülke tarafından bu kategoriye girmektedir.
Din, aslında hem ruhsal hem de benlik arasındaki bağlantıdır. Kişinin hayatını yaşamayı seçme şekli, ahlaki kuralları, inançları, kriz zamanlarında topraklanmış ve barış içinde kalma şeklidir. Din, çok kişisel bir şeydir.
Dinin ne olduğunu yalnızca biz tanımlayabiliriz, çünkü her birey için çok farklıdır. Resmi olarak tanınabilecek veya tek bir şemsiye tanım altında kategorize edilebilecek bir şey değildir. Statü, dindar bir birey için kesinlikle önemli bir şey olmamalıdır. Araştırmalar da, birçok Paganın aynı şekilde hissettiğini göstermektedir.
Paganizm resmi bir din mi, bir yaşam biçimi mi?
Paganizmin bir din veya bir yaşam biçimi olduğu konusunda çok fazla tartışma var. Paganizm; vejetaryenlik, veganlık veya bekarlık gibi bireylerin hayatlarını yaşamayı seçtikleri bir yol mu?
Din, geleneksel olarak, bir dizi inanç veya değerler sistemi anlamına gelir. Ancak Paganizm; vahiy, kutsal, doğaüstü veya dogmatik bir din değildir. Başlıca kaynakları; gezegenin gözlemlenebilir döngüleri ve vücudun deneyimlenen döngülerindedir.
Birçok Pagan hareketi, ücretli bir ruhban sınıfı fikrine de inatla karşı çıkar ve geleneksel dinlerin aksine hiyerarşik değildir. Bu anlamda, Paganizm din kategorisine girmez.
Ancak aynı zamanda, bir yaşam biçimi olarak düşünülemeyecek kadar da düzenlidir. Bu noktada, Paganizm bu iki tanım arasında yer alır. Bu nedenle, hem tarihsel olarak hem de modern dünyada göründüğü şekliyle biraz daha derine inmek gerekir…
Paganizmin kökenleri
Paganlar, genellikle atalarının dinleriyle olan yakınlıklarını vurgular. İzlanda, İskandinav ve Anglo-Sakson şiirlerinde ve günlüklerinde atıfta bulunulan tanrıların yanı sıra; Asurlular, Antik Mısır, Yunan ve Roma edebiyatından tanrılara da hitap edilir.
Neopaganizm, 1950’lerde İngiltere’de ağırlıklı olarak batı çerçevesinde işleyen, doğaya hürmet eden, çok tanrılı, büyülü ve dini bir sistem olarak geliştirilmiştir. Daha sonra, günümüzde kullanılan inançları ve uygulamalar, eski fikirler modern dünyaya uygun hale getirildi. Atalarının tarih öncesi dinlere olan bağlantı iddialarına rağmen, çoğu Pagan, Paganizmin yeni bir din olduğunu kabul etmektedir.
Bu büyülü dinin modern dirilişi, modern kültürün ruhsal ekolojisini zenginleştirme girişimi olarak görülebilir. Paganizmin moderniteye uyum sağlamasına ve evrensel olarak yayılmasına yardımcı olan, bu yenilik ve dinin normlarından uzaklaşma hareketidir.