Paganizm ve Pagan Nedir?
Paganizm inancında dünya bütünüyle kutsal bir yerdir. İyilik ve kötülüğün hakim olmaya çalıştığı dünyada bu ikili arasındaki savaş sonsuza kadar devam eder. İyilik ve kötülük birbirinden uzaklaştırılamaz. Aynı zamanda Paganlar, kadın ve erkeğin birbirine eşit olup dengede olduklarına inanır. Tanrı ve Tanrıça kavramı kutsal bir gerçeklik olup birbirinden üstün yanları yoktur. Doğanın kutsallığını kutsamak Paganizm inanınca temel ibadettir. Bununla birlikte dünya üzerinde her şeyde var olan kutsal güce saygı duyan Paganlar, kadın ve erkeği de güzel ve eşsiz olarak niteler.
Paganizm, bireysel ruhani deneyime çok önem verdiği için özel ibadetler ve kurallar taşımaz. Ayrıca bu inanca sahip kişiler sıklıkla yaşadıkları bu özel deneyimin önemini vurgular. Paganlar, sevdikleri doğal dünya ile kurdukları ilişkiyi kutsal boyuta taşırlar. Çünkü Paganizm’de doğa kendi halinde bir kutsallık taşır. Dolayısıyla Paganlar, doğa ile uyumlu ve ona saygı duyarak yaşamayı öne çıkarırlar. Aynı zamanda doğada bulunan bütün canlı ve cansız varlıkların kendilerine has bir ruhu olduğuna inanırlar.
Paganizm Ritüelleri Nelerdir?
Doğada bulunan her canlıya derinden saygı duyulan Paganizm’de bazı ritüeller vardır. Paganizm ibadetleri de denilebilecek bu ritüeller, doğal döngülerin gerçekleştiği zamanlarda meydana gelirler. Ay’ın ve Güneş’in bazı konumlardaki seviyeleri, Paganizm inanışında kutsal ritüeller yapmak için en uygun zamanlardır. Doğayı sevmek, doğadan ayrı bir canlı olduğunu düşünmemek ve doğadaki her şeye saygı duymak Paganizm inanışının temelini oluşturur. Ay’ın insan üzerinde, tarım işlerinde, avcılıkta ve daha pek çok işte etkisi olduğuna inanan Paganlar, bu yüzden Ay döngülerini iyi şekilde takip eder.
Paganizm’de Öteki Dünya İnancı
Paganizm, çok eski zamanlardan bu yana ulaşmayı başaran bir inanç sistemidir. Şemsiyesi altında çok sayıda dini ve inançları barındıran Paganizm’de öteki dünya inancı vardır. Doğayı sevmeyi esas alan Paganlar, reenkarnasyona ve öteki dünyaya inanırlar. İnsan, bu dünyadaki tekamül sürecini tamamlayana kadar sürekli reenkarne edilir. Paganizm’e göre insanlar dünyadaki görevlerini ve tekamül sürecini tamamlamadan öteki dünyaya geçiş yapamazlar. Bahse geçen öteki dünya “Yaz Diyarı” olarak da adlandırılır. Paganizm’e inanan kişiler öteki dünyaya geçebilmek için bu dünyadaki görev ve sorumluluklarına özenli bir şekilde yaklaşırlar. Semavi dinler büyü ve büyü yapmayı kesin bir dille yasaklasa da Paganizm, büyü ile doğrudan ilişkili ve barışık bir yapıya sahiptir.
Pagan dinleri hangileridir? Bilgilerine de bakabilirsiniz.
Paganizm’de Tanrı ve Tanrıça Kavramı
Paganizm, çok tanrılı bir inanç sistemidir. Paganizm’de dini anlamda temel kaynak olarak kabul edilebilecek herhangi bir yazılı metin veya kutsal kitap söz konusu değildir. Paganizm’de esas olan şey, tanrı ile yakınlık duymaktır. Tanrının kim ve kaç tane olduğu ile önem duymayan Paganlar, bu sayede doğadaki kutsal gördükleri şeylere karşı daha saygılı ve ruhani bir yaklaşım benimseyebilirler. Paganizm’de hem tanrı hem de tanrıça inanışı mevcuttur. Bu iki kutsal varlık birbirinden ayrılmaz ve yarıştırılamaz. Çünkü Paganizm’de tanrı, eril enerjiyi ifade ederken tanrıça ise dişil enerjiyi sembolize eder. İki enerjinin insanların var oluş parçası olduğu bilinir. Tanrı her şeyi yaratan olup her şeyin annesi konumundadır. Bu yüzden Paganizm’de doğa ana terimi sık sık kullanılır. Ayrıca tanrıça Gaia, Paganizm’in şemsiyesi altındaki dinlerde öne çıkmaktadır.
Pagan Sınıflandırması ve Pagan Dinleri
Isaac Bonewits tarafından yapılan Pagan sınıflandırılması, bu alanda detaylı bilgi arayanlar için önemli bir özelliğe sahiptir. Müdahaleye uğramayan ve çok eski dönemlerden gelen pagan kültürlerinin bütünü paleo-paganizm olarak adlandırılır. Bu sınıfta yer alan dinler; Yunan ve Roma dinleri, Kelt politeizmi, Hinduizm ve Şintoizm’dir. Öte yandan dini uygulamalar açısından bağımsızlığını korumuş pagan kültürleri ise mezo-paganizm sınıfında yer alır. Bir diğer Pagan sınıfı ise neo-paganizm olup, bu inanç sisteminin modern ve yenilikçi bir akımı olarak günümüzde varlığını sürdürür. Neo-paganizm sınıfında bulunan dinlerden bazıları; Slavianstvo, Neo-druidizm ve Wicca’dır.
Bazı Pagan Bayramları ve Ritüelleri
Samhain – 31 Ekim
31 Ekim yeni yıl arifesi ve 1 Kasım tarihi de Paganizm’de yeni yıl başlangıcı olarak kabul edilir. Canlılar dünyası ile ölüler dünyası arasındaki perdenin en ince olduğu gün 31 Ekim olup Samhain adıyla anılır. Bu tarih aynı zamanda en son hasat günü olarak kabul görür. Çünkü tanrıçanın yeniden doğup döngüyü devam ettireceğine inanılır.
Yule – 22 Aralık
Kuzey mitolojisinde ve İskandinav dilinde Çark anlamına gelen Yule, kış gündönümüdür. Yılın en kısa günü ve en uzun gecesi olduğu için Yule bayramından sonra günlerin uzamaya başlaması ve ilkbaharın gelişi kutlanır. Bu zaman dilimi verimliliği ve doğurganlığın yeniden kendisini göstermesi bakımından kutsallık taşır. Kış dönümünde güneş Oğlak burcuna girer ve Oğlakta sıfır derecelik açı yapar. Sıfır derece, doğum yani yaşam enerjisinin başlangıcıdır. Bu güne Paganizm inanışında ayna günü adı da verilir. Şenlik ateşleri yakılır ve büyü ritüelleri uygulanarak 12 gün boyunca kutlama yapılır.
Imbolc – 1 Şubat
Paganizm’de ışığın dönüşünün bayramı, Imbolc olarak adlandırılır. Bu tarih, kışın bitmesi ve ilkbaharın gelişini gösterir. Doğanın kış uykusundan uyanıp doğurganlığın artması bu bayramla kutlanır. Tanrı Güneş ile Tanrıça Ay’ın evlenmeleri sebebi ile Paganizm’de gelinin günü olarak da tanımlanır. Imbolc’da bakire olan tanrıçalar şunlardır:
- Brighid
- Aradia
- Athena
- Gaia
- Februa
- Inanna
Bu tanrıçalar 1 Şubat tarihinde kutlanan Imbolc bayramında onurlandırılır ve onlar adına ziyafetler düzenlenir. Doğaya, ormanlara ve bahçelere hayvanların yiyebilecekleri besinler bırakılarak onların da şölene katılması sağlanır. Tüm canlılar selamlanır ve saygıyla anılır.
Ostara – 21 Mart
Bahar ve Şafak tanrıçası Eostre’den esinlenen Ostara bayramı, aynı zamanda feminenliğin de tanrıçasıdır. Kadın hormonu olarak bilinen estrogen (östrojen) ismi de bu kökten gelir. Gün ve gece eşit uzunlukta olduğu için ekinos ile yeniden doğuş kutlanır. Paganizm dinleri arasında yer alan Kelt politeizminde genç tanrı Cernunnos, bu bayramda olgunlaşır ve büyür. Baharın gelmesi ile tanrının büyümesi bazı ritüellerle kutlanır.
Paganizm’de İbadet Şekilleri
Paganizm inanınca ibadetlerin basit olması temel esastır. Ayrıca geniş coğrafyalara yayılan Paganizm’de ibadet şekli çok sayıda çeşitlilik gösterir. Paganizm ritüelleri denilince akla ilk gelen pratikler şunlardır:
- Mum yakmak
- Doğada meditasyon yapmak
- Tütsü ya da yağ yakmak
- Muska yapmak
- Adak adamak
- Saat yönünde çember çizerek kutsal ruhları çağırmak
Kadın ve erkek ayırımı olmayan Paganizm’de anaerkil bir yapı ağır basar. Kadınlar her zaman toplumun içinde ve erkekler ile eşit bir konumdadır. Çünkü erkekler avlanırken çocuklarını kadınlara bırakırlar ve onları yaşamın kaynağı olarak görürler.